به طور کلی، سطح کراتینین خون طبیعی در مردان ۰,۷ تا ۱,۳ و در زنان ۰,۶ تا ۱,۱ میلی گرم در دسی لیتر است.
سطح کراتینین خون بالا نشان می دهد که کلیه ها به درستی عمل نمی کنند.
دلایل بالا بودن میزان کراتینین خون
- کاهش میزان آب و تعرق بالا می تواند باعث افزایش کراتینین خون شود.
- مصرف برخی داروها ممکن است باعث بالا رفتن کراتنین خون شود.
- بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی کراتینین بالاتری نسبت به حد نرمال دارند چرا که کلیه به خوبی کار خود را انجام نمی دهد.
- عدم کنترل فشار خون می تواند بر عملکرد کلیه تاثیر گذاشته و کراتینین خون را بالا ببرد.
- خستگی بیش از حد و عدم استراحت مفید می تواند کراتنین را در خون افزایش دهد. کراتنین محصول ناشی از ساخت و ساز ماهیچه هاست.
علائم کراتینین خون بالا
علائم اختلال عملکرد کلیه (نارسایی کلیوی) به طور گسترده ای متفاوت است. آنها عموما با سطح کراتینین خون ارتباط ندارند. برخی افراد ممکن است به صورت تصادفی و با یک آزمایش خون متوجه شوند که کراتنین بسیار بالایی دارند و درگیر بیماری کلیوی شدیدی هستند اما هیچ علامتی در آنها دیده نمیشود. اما در برخی دیگر ممکن است علائمی از نارسایی کلیه دیده شود که شامل موارد زیر هستند.
- احساس خستگی
- تورم در پا و سایر اعضای بدن
- تنگی نفس
- مشاهده خون در ادرار و تکرر ادرار
- علامت هایی نظیر حالت تهوع و استفراغ و خشکی و خارش پوست
تنظیم کراتینین خون
اگر کلیه شما به خوبی کار نکند ممکن است میزان کراتینین خون شما بالا برود. بنابراین برای تنظیم کراتنین خون لازم است که دلیل اصلی آن درمان شود. یکی از درمان های رایج برای بیماران کلیوی دیالیز است. وقتی کلیه شما قادر به دفع مواد زائد از بدن نباشد باید با یک روش درمانی این کار را انجام داد.
در صورتی که دچار نارسایی حاد کلیه شده اید بعد از چندین جلسه دیالیز تحت نظر پزشک و درمان های دیگر ممکن است کراتنین خون شما به حد نرمال بازگردد و دیگر نیازی به دیالیز نداشته باشید. مهمترین عامل بیماری مزمن کلیوی فشار خون و دیابت هستند که کنترل این دو در تنظیم کراتنین خون و سلامت کلیه بسیار ضروری است.
درمان کراتینین بالا
برای اینکه بتوان کراتنین بالا را درمان کرد نیاز به طراحی یک روش درمانی برای بیماران داریم تا بتوان عامل اصلی افزایش دهنده کراتنین را درمان کرد. عملکرد ضعیف کلیه معمولا دلیل بالا بودن کراتنین است. بنابراین باید با استفاده از یک روش درمانی مناسب، مقدار اضافی این ماده را در خون خود کاهش دهند تا از بروز آسیب‌های بعدی در کلیه‌های خود جلوگیری کرده و سرعت پیشرفت نارسایی کلیه‌های خود را کاهش دهند. روش های درمانی غالب برای درمان کراتنین بالا دیالیز و پیوند کلیه است.
- دیالیز
- پیوند کلیه
- تصحیح روش زندگی و استفاده از رژیم غذایی مناسب در کنار درمان هایی نظیر دیالیز
درمان طبیعی برای کاهش کراتینین بالا
همانطور که اشاره شد برای کاهش کراتینین خون لازم است که دلیل اصلی آن درمان شود. درمان رایج دیالیز است اما ممکن است رعایت برخی موارد در زندگی روزانه با تایید متخصص کلیه شما بتواند در کنار دیالیز و سایر روش های درمانی کراتنین شما را پایین بیاورد. توجه کنید که این موارد کمک کننده است و جای درمان هایی نظیر دیالیز را نمی گیرد. با متخصص کلیه خود در تماس باشید.
خودداری از ورزش شدید
از ورزش خیلی شدید خودداری کنید. ورزش همیشه خوب است اما انجام بیش از حد آن می تواند سطح کراتنین خون شما را بالا بیاورد. متابولیسم ماهیچه کراتنین تولید می کند. بنابراین استفاده بیش از حد از ماهیچه ها ممکن است سطح کراتنین خون شما را بالا ببرد.
خودداری از مصرف بیش از حد پروتئین
از مصرف پروتئین بیش از حد خودداری کنید. مطالعات نشان داده است که خوردن میزان زیاد پروتئین میتواند حداقل به صورت موقت سطح کراتنین خون را کاهش دهد. پختن گوشت باعث می شود که کراتین موجود در گوشت تبدیل به کراتنین شود. سعی کنید که در رژیم غذایی خود بیشتر از سبزیجات و میوه استفاده کنید.
مصرف فیبر بیشتر
فیبر بیشتری را در رژیم غذایی خود قرار دهید. فیبر را می توان در بسیاری از غذاها یافت. میوه و سبزیجات، غلات و حبوبات سرشار از فیبر هستند. استفاده بیشتر از فیبر و مصرف کمتر گوشت قرمز برای کلیه شما هم مفید است.
مصرف مایعات
مایعات و آب را در رژیم غذایی خود به میزان لازم مصرف کنید. کمبود آب در بدن می تواند سطح کراتنین را در بدن شما بالا بیاورد. البته مصرف زیاد آب هم برای برخی از بیماران کلیوی ممکن است مضر باشد. در مورد میزان مصرف آب و مایعات با متخصص کلیه خود مشورت کنید.
مصرف مواد طبیعی ادرار آور
از موادی که به صورت طبیعی ادرار آور هستند استفاده کنید. گل قاصدک که در طب سنتی به طرخشقون معروف است ادرار آور است و در جلوگیری از عفونت ادراری و یا سنگ کلیه می تواند مفید باشد.
زالزالک هم یک دیوریتیک قوی است.
چای سبز و چای سیاه که به صورت دم شده مصرف می کنیم هم ادرار آور هستند. برخی مطالعات نشان داده که جعفری و بابونه و درخت عرعر هم دیوریتیک هستند.
مصرف ریشه مریم گلی
مطالعاتی در مورد مصرف مریم گلی نشان داده شده که برای بیماری مزمن کلیوی مفید است. البته استفاده از این گیاه به صورت خودسرانه توصیه نمی شود. در این مورد با متخصص کلیه خود مشورت کنید.